Pijn bij irreversibele pulpitis komt door een necrotiserende pulpa. De enige behandeling die de pijn kan reduceren, is extirpatie van de pulpa of extractie van het betreffende element. Uit onderzoek blijkt dat patiënten die een antibioticakuur voorgeschreven kregen evenveel pijnstillers slikken als patiënten die placebo’s werden toegediend.
De pijn die de patiënt ondervindt bij een parodontitis apicalis wordt veroorzaakt door de druk van het ontstekingsweefsel. De periapicale ontsteking is een natuurlijke reactie op de bacteriën en de bacteriële producten die via de apex het kanaal verlaten. Voor de werking van antibiotica is bloedtoevoer nodig naar de oorzaak van de ontsteking: de pathogene kanaalinhoud. Deze bloedtoevoer is niet aanwezig.
Bij een lokaal abces is de aangewezen behandeling drainage van het abces.
Hoe is het dan mogelijk dat patiënten die een antibioticakuur hebben gekregen vaak pijnverlichting ervaren? Pijn van endodontische oorsprong is van voorbijgaande aard. De pijn houdt vaak maar enkele dagen aan. Deze patiënten waren dus ook zonder antibioticakuur na enkele dagen pijnvrij geweest.
Wat moet ik de patiënt dan voorschrijven?
De WHO-pijnladder adviseert te beginnen met een maximale hoeveelheid paracetamol, verdeeld over de dag in te nemen Als dit te weinig verlichting geeft kan de patiënt aanvullend nog NSAID’s slikken. Mocht dit niet afdoende zijn, dan is het mogelijk een zwak werkend opiaat voor te schrijven als aanvulling op paracetamol en ibuprofen. Het is hierbij belangrijk goed na te vragen hoe de patiënt zijn pijnstillers inneemt. Vaak wordt hierbij de bijsluiter niet gevolgd, waardoor de inname dus minder effect heeft.
Enkele indicaties voor het gebruik van antibiotica zijn:
- acuut periapicaal abces bij medisch gecompromitteerde patiënten;
- acuut periapicaal abces met systemische uitbreiding;
- progressieve systemische infectie.
Vooralsnog is het indicatiegebied voor antibiotica zeer klein. Over het algemeen kan worden volstaan met pijnstilling.
