Sjoerd Bakker (tandarts, docent/trainer/coach werkzaam bij het CTM UMCG Groningen) en Guus van den Bosch (verwijspraktijk esthetische en restauratieve tandheelkunde, Numansdorp, afbeelding 1) ontwikkelden een workshop ‘morfologie’, met als voor mij intrigerende subtitel ‘de kunst van het waarnemen en kopiëren’. Wat is daarvan de relatie met de tandheelkunde, vroeg ik me af. Onlangs was deze workshop te volgen op de locatie van bronsgieterij Lemarez in Rijsoord. Ik erheen.


Allereerst krijgen wij les in leren kijken. Ooit weleens bewust gekeken naar de lijnen, de verhoudingen en de oriëntatievlakken in een gezicht? (Afbeelding 3) Aan de hand van werken uit de beeldhouwkunst analyseren we met Sjoerd en Guus vorm en ruimte, en met de ogen van verschillende kunstenaars, zoals Bernard Heiliger en Auguste Rodin, ontdekken we de verschillende wetmatigheden van het gelaat. Zo kan het hoofd in 3 delen worden verdeeld: van de bovenkant tot de wenkbrauwen, van de wenkbrauwen tot het puntje van de neus, en van het puntje van de neus tot de kin. De ogen zitten precies op de helft van het gezicht. Het gezicht is ongeveer even groot als een hand en de afstand tussen de ogen is gelijk aan de breedte van één oog. Vervolgens komen alle details van een incisief aan bod en leren we over rondingen, verhoudingen, vlakken en lijnen. Hoewel deze morfologische kennis bij ons, tandartsen,