Die extractie bij mijn zoon maakte mij weer eens duidelijk dat er in de gezondheidszorg in het algemeen, en in de tandheelkunde in het bijzonder, nog een wereld te winnen is op het gebied van kennis van psyche en taal. In een recent onderzoek naar het effect van voorlichting bij een geneesmiddel tegen migraine bleek dat een negatieve suggestie bij het effectieve middel het effect sterk reduceerde, terwijl een positieve suggestie bij het placebo een sterk gunstig effect sorteerde: de effectratio’s van deze twee combinaties lagen belachelijk dicht bij elkaar. Hiermee is (niet voor het eerst) bewezen dat een gesuggereerde verwachting in belangrijke mate (50%!) het effect stuurt, zowel in positieve als in negatieve richting.2 Dit werkt ook bij de patiënt in de tandartsstoel. Zodra de patiënt de wachtkamer binnenstapt, is er verwachting. De verbale en non-verbale communicatie stuurt deze verwachtingen tussen behandelaar en patiënt over en weer. Het maakt voor de pijnbeleving nogal uit of de patiënt wordt ontvangen door een zenuwachtige, jonge collega die zegt: ‘Dit gaat nogal pijn doen, dus geef ik je een verdoving’, of door een ervaren, ontspannen behandelaar die geruststellend zegt: ‘Dit is zo over’.
Praatjes vullen geen gaatjes, maar woorden kunnen wel bekoren
Placebo-effecten hebben sterke neurobiologische mediatoren die meer en meer