Weet je het nog? Van vroeger? Dan zat je in de bioscoop te wachten tot de film begon. Eerst een reclameblok en dan werd ’ie rondgestuurd. Het licht was nog gedempt als de Biobus van hand tot hand ging. De Biobus. Geld inzamelen voor het Bio Vakantieoord, een park op de Veluwe waar gezinnen met meervoudig gehandicapte kinderen op vakantie kunnen. Daar werd geld voor ingezameld vóór iedere bioscoopvoorstelling. Dat gebeurt nog steeds, niet meer met een rondgaande collectebus maar tegenwoordig digitaal. Ik vond dat mooi, je kon er anoniem geld in gooien of de bus doorgeven aan je buur zonder je portemonnee te trekken. Niemand wist na de voorstelling wie wél en wie níet gegeven had. Er was ook niemand die er prat op ging een briefje van vijf gulden in de bus te hebben gestopt. Die met een post-it op het voorhoofd liep in de foyer: ‘IK HEB VIJF GULDEN GEGEVEN!’
Daar moest ik aan denken daags na de Landelijke Tandartsdag eind september toen ik al die berichten op de socials voorbij zag komen van praktijken die in al hun goedheid de deuren hadden geopend voor gratis behandelingen van minder bedeelden met kiespijn. Wat waren we trots op onszelf. Dat hadden we toch maar mooi gedaan met zijn allen. Ooit begonnen als een lovenswaardig initiatief in Rotterdam, nu gekaapt door onder andere de KNMT om het imago van de tandarts op te poetsen. Pure marketing die – in tegenstelling tot de Biobus – niets te maken heeft met sociaal bewustzijn, maar veeleer met het oppoetsen van ons geschonden blazoen na ons geweeklaag over het verlagen van de tarieven. Als je werkelijk begaan met het tandheelkundig lot van de sociaal zwakkeren in onze verharde, door marktwerking verziekte samenleving is een krachtiger signaal nodig. Een dagje per jaar gratis kiezen trekken, endo’s inzetten of drukplekjes wegslijpen is een druppel op de gloeiende plaat. Liefdadigheid voor de bühne en voor de leuke berichtjes op de sociale media. Dit soort goedbedoelde liefdadigheid houdt de tandheelkundige armoede in stand als het niet hand in hand gaat met veel krachtigere signalen. Wij tandartsen moeten niet accepteren dat de mondzorg in Nederland verder verloedert. Maak tandheelkundige basiszorg toegankelijk voor de zwakkeren en laat de sterkeren die last dragen. Daar moet de KNMT een leidende rol in spelen en niet in het oppoetsen van ons imago.
